Thoái hóa khớp là bệnh thuộc về xương khớp. Đối tượng thường mắc các bệnh này là người cao tuổi. Thoái hóa khớp hay còn được viết tắt là THK. Bệnh phản ánh quá trình lão hóa mang tính quy luật của tổ chức sụn, tổ chức ở khớp và quanh khớp, các tế bào. Người bệnh có thể thoái hóa khớp gối, khớp háng, khớp đốt sống cổ và một số loại khác. Tuổi càng cao thì tổn thương thoái hóa sẽ càng nặng. Bệnh gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe cũng như cuộc sống sinh hoạt của người cao tuổi. Nếu không nhận biết và chữa trị sớm thì sẽ gây khó chịu, đau đớn đối với người bệnh. Hãy cùng tintuxs.com tìm hiểu những kiến thứcxung quang về bệnh này bạn nhé!
Hiểu chung về thoái hóa khớp ở người cao tuổi
Khi bị thoái hóa khớp mà không phát hiện sớm để điều trị thì rất dễ dẫn đến tình trạng biến dạng khớp, làm hạn chế vận động. Đôi khi làm cứng khớp.
Quá trình lão hóa mang tính quy luật nên chúng ta không thể nào đẩy lùi tình trạng thoái hóa của xương và chữa trị bệnh dứt điểm được. Tuy nhiên chúng ta vẫn có thể giúp các cụ giảm bớt các cơn đau và duy trì chức năng vận động của khớp.
Trong cơ thể chúng ta có rất nhiều khớp. Khớp chính là phần tiếp nối giữa 2 đầu xương trong cùng một cơ thể, có bao khớp bao bọc xung quanh, có một lớp sụn mềm giữa 2 đầu xương và một loại dịch nhầy (dịch khớp) rất trơn để cho khớp cử động một cách dễ dàng. Khi thoái hóa khớp tổn thương cơ bản đầu tiên là sụn khớp. Sau đó tổn thương xương dưới sụn, dây chằng, các cơ cạnh khớp và dịch khớp. Các khớp xương dễ bị thoái hóa nhất là khớp gối, khớp đốt sống cổ, khớp đốt sống thắt lưng, khớp háng, khớp cổ chân, bàn chân….
Thoái hóa khớp do đâu?
Nguyên nhân gây thoái hóa khớp ở người cao tuổi đó là: Tuổi càng cao thì hiện tượng lão hóa các cơ quan càng mạnh, trong đó có khớp xương. Ngoài ra còn có các yếu tố thuận lợi như: di truyền, tình trạng béo phì, có các vi chấn thương xảy ra thường xuyên ở khớp. Thoái hoá khớp còn có thể là hậu quả của các bệnh khớp như viêm khớp dạng thấp, nhiễm trùng khớp hoặc trong tiền sử có chấn thương mạnh tại khớp như: bị ngã, tai nạn lao động, tai nạn thể thao…
Cùng với quá trình lão hóa, nếu không điều trị tốt THK sẽ ngày càng nghiêm trọng, gây đau đớn và giảm, thậm chí mất chức năng vận động của khớp. Người cao tuổi gặp tình trạng thoái hóa khớp có thể gặp ở nhiều khớp khác như: khớp đốt sống cổ, khớp háng, khớp gối, khớp cổ chân, khớp đốt sống lưng,…
Phần lớn người cao tuổi sẽ bị THK gối đi kèm với các khớp khác trên cơ thể. Hiểu rõ tình trạng và điều trị giúp đẩy lùi bệnh, làm chậm tiến triển bệnh. Rất khó để điều trị THK dứt điểm. Do lão hóa là quá trình không thể đảo ngược.
Các triệu chứng của bệnh thoái hóa khớp
Đau tại khớp bị thoái hóa là dấu hiệu bao giờ cũng có. Và là triệu chứng khó chịu chính khiến bệnh nhân phải tìm đủ mọi cách để giảm đau. Đau khớp có tính chất cơ học, đi lại vận động đau tăng, nghỉ ngơi giảm đau. Trong thoái hoá khớp gối bệnh nhân đau khi đi lại, khi đứng lên và ngồi xuống. Trong thoái hóa đốt sống thắt lưng thì khi cúi xuống, đứng lên, quay ngang… đều đau. Đôi khi do thần kinh bị chèn ép làm cho đau dọc xuống dưới chân.
Cứng khớp buổi sáng là tình trạng bệnh nhân khi ngủ dậy thấy các khớp của mình cứng. Bên cạnh đó vận động khó, phải tập luyện gấp duỗi một lúc khớp mới vận động dễ dàng hơn. Cứng khớp buổi sáng là một triệu chứng hay gặp ở bệnh nhân thoái hoá khớp. Thời gian cứng khớp thường dưới 30 phút.
Ngoài các triệu chứng trên, bệnh nhân có thể thấy lạo xạo khớp khi cử động. Giai đoạn nặng có thể có biến dạng khớp. Hạn chế vận động hoặc mất vận động khớp.
Khi đến thăm khám bác sĩ thường cho chụp X-quang xương khớp để phát hiện các tổn thương thoái hóa khớp như: hẹp khe khớp, gai xương ở rìa, đặc xương dưới sụn, …. Ngoài ra các bác sĩ có thể làm thêm các xét nghiệm máu (huyết học, sinh hóa, miễn dịch) hoặc xét nghiệm dịch khớp, chụp cộng hưởng từ khớp, siêu âm khớp để giúp khẳng định chẩn đoán. Hoặc chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác của khớp như: viêm khớp dạng thấp; gout; viêm cột sống dính khớp; viêm khớp phản ứng, lao khớp ….
Phòng và điều trị thoái hóa khớp cho người cao tuổi
Phòng ngừa thoái hóa khớp ở người cao tuổi
Để phòng bệnh, người trung niên và cao tuổi nên thực hiện chế độ sinh hoạt hợp lý. Bao gồm chế độ ăn, uống, tập luyện, đi lại,… khoa học, phù hợp với nhịp sinh học và sức khỏe của mỗi người.
Những môn thể thao tốt giúp người cao tuổi vận động xương khớp, giảm nguy cơ thoái hóa khớp như: đi bộ, chạy bộ, đạp xe, chơi thể thao,… Bên cạnh đó, nên tránh mang vác nặng hoặc thực hiện động tác quá sức gây tổn thương cho khớp gối nói chung và hệ xương nói riêng.
Do lão hóa nên sức khỏe và hoạt động khớp của người cao tuổi yếu hơn so với người trẻ. Vì thế, hãy thể dục và làm việc dựa trên tình trạng sức khỏe. Dinh dưỡng cần bổ sung đầy đủ hàng ngày với các nhóm chất thiết yếu. Đặc biệt nên tăng cường Vitamin, khoáng chất như Vitamin D, Calcium,…
Bên cạnh các biện pháp phòng ngừa trên, một số loại thuốc hiện nay có tác dụng phòng và chữa thoái hóa khớp khá hiệu quả. Có thể trao đổi thêm với bác sĩ về hiệu quả và khả năng sử dụng các thuốc này. Tiêu biểu như: chondroitin sulfate, glucosamine sulfate, diacerein, piascledine,…
Điều trị thoái hóa khớp cho người cao tuổi
Trong các đợt THK khởi phát, tình trạng đau nhiều cần được điều trị bằng các thuốc giảm đau. Song không nên tự ý sử dụng thuốc giảm đau. Mà cần đến khám tại cơ sở y tế chuyên khoa. Và dùng thuốc giảm đau kê đơn từ bác sĩ. Nếu lạm dụng hoặc sử dụng không đúng cách, thoái hóa khớp có thể nặng hơn. Và làm giảm hiệu quả điều trị với thuốc.
Ngoài dùng thuốc, bệnh nhân thoái hóa khớp có thể tìm đến các phương pháp hỗ trợ điều trị hiện đại như: tiêm nội khớp tế bào gốc từ mô mỡ tự thân, tiêm nội khớp huyết tương giàu tiểu cầu, phẫu thuật thay khớp,… Tùy vào tình trạng bệnh và điều kiện kinh tế, bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp điều trị hiệu quả và phù hợp.
Người cao tuổi bị THK đang điều trị hoặc đã điều trị đều cần duy trì chế độ sinh hoạt, ăn uống và tập thể dục hợp lý. Tình trạng lão hóa vẫn tiếp tục diễn ra nên thoái hóa khớp có thể quay trở lại bất cứ lúc nào, không nên chủ quan.
Như vậy, thoái hóa khớp ở người cao tuổi là bệnh thường gặp liên quan đến vấn đề lão hóa và tổn thương khớp. Cần nghiêm túc và kiên trì điều trị từ sớm. Và kết hợp với phòng ngừa mới có thể làm chậm diễn biến bệnh, bảo toàn khả năng