U xơ tuyến tiền liệt hay còn gọi với tên khác là tăng sản lành tính tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt. Bệnh tăng sản tuyến tiền liệt (TSLTTTL) là một loại bệnh lành tính. Bệnh tiến triển qua thời gian và hiếm khi gây tử vong. Đây là một trong số những bệnh nam khoa khá phổ biến. Người cao tuổi là đối tượng thường hay mắc phải. Chính vì thế việc trang bị cho mình những kiến thức về căn bệnh phiền toái này từ sớm là điều rất cần thiết. Việc làm này giúp phái mạnh có thể phòng tránh bệnh một cách chủ động và phát hiện ra triệu chứng bệnh khi mới bắt đầu. Từ đó người nam có biện pháp khắc phục kịp thời. Hãy cùng tintuxs.com tìm hiểu về các khía cạnh của bệnh u xơ tuyến tiền liệt.
Thế nào là bệnh u xơ tuyến tiền liệt?
Bệnh tăng sản lành tính tuyến tiền liệt là sự tăng kích thước ở tuyến tiền liệt. Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt còn được gọi là bệnh u xơ tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt lành tính… Đây là 1 loại bệnh lành tính, tiến triển chậm, hiếm khi gây tử vong. Tuy nhiên, khi bị mắc phải căn bệnh này, người bệnh cần phải được điều trị sớm. Tỷ lệ mắc TSLTTTL tăng dần theo tuổi. Ở những người cao tuổi tỷ lệ mắc TSLTTTL 50-80%.
Sở dĩ việc điều trị bệnh TSLTTTL là điều bắt buộc. Bởi khi kích thước khối u xơ lớn sẽ khiến niệu đạo và bàng quang bị chèn ép. Từ đó việc bài tiết nước tiểu của người bệnh sẽ gặp trục trặc. Kích thước khối u xơ càng lớn thì việc tiểu tiện càng khó khăn. Do đường tiểu bị hẹp lại, thậm chí là bị tắc hoàn toàn. Nếu không khắc phục kịp thời người bệnh có thể phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm. Ví dụ như bí tiểu, nhiễm trùng đường tiết niệu, suy giảm chức năng tình dục, suy thận… Do đó ngay khi có triệu chứng của bệnh TSLTTTL, nam giới cần nhanh chóng đi khám bệnh để bảo vệ sức khỏe của mình.
Bệnh tăng sản lành tính tuyến tiền liệt do đâu?
Hiện nay nguyên nhân bệnh sinh của TSLTTTL chưa được biết rõ. Tuy nhiên, có hai yếu tố quan trọng liên quan đến nguyên nhân bệnh sinh. Đó là vai trò của tuổi đời và vai trò của nội tiết. TSLTTTL bắt đầu ngay từ tuổi ≥40.
Triệu chứng của tăng sản lành tính tuyến tiền liệt
Triệu chứng của TSLTTTL được đặc trưng bởi 2 triệu chứng tắc nghẽn và kích thích bàng quang:
- Triệu chứng tắc nghẽn đường tiểu biểu hiện bằng đái khó, đái nhỏ giọt, tia đái nhỏ và yếu, có cảm giác đái không hết, thậm chí nặng hơn sẽ xuất hiện bí đái.
- Triệu chứng kích thích bàng quang: Biểu hiện ban đầu bằng đái đêm nhiều lần, sau đó nặng dần thì xuất hiện thêm đái ngày nhiều lần. Một số trường hợp nặng hơn, bệnh nhân đái rỉ, không nhịn tiểu được.
Thăm trực tràng phát hiện tuyến tiền liệt to. Siêu âm tuyến tiền liệt xác định TSLTTTL khi thể tích tuyến ≥25gram.
Nhiều bệnh nhân không thấy gì bất thường mặc dù tuyến tiền liệt đã có sự tăng sinh. Các triệu chứng sẽ có những biểu hiện rối loạn tiểu tiện cụ thể như sau:
- Đái chưa hết: sau khi đã đi tiểu xong, vẫn cảm giác chưa hết nước tiểu.
- Đái gắng sức: phải đứng rặn lâu và gắng sức thì nước tiểu mới chảy ra.
- Tiểu yếu: dòng nước tiểu thoát ra yếu, đôi khi nhỏ ngay đầu mũi bàn chân.
- Tiểu đêm nhiều: đêm phải dậy nhiều lần để đi tiểu (trên 2 lần) khiến cho bệnh nhân không dám uống nhiều nước hoặc ăn canh vào bữa tối.
- Tiểu gấp: khi buồn tiểu, cảm thấy khó có thể nhịn được tiểu cho tới khi ra đến nhà vệ sinh, đôi khi bị xì nước tiểu nếu không kịp.
- Tiểu ngắt quãng: khi đang đi tiểu, bỗng nhiên không thể đi tiểu được tiếp trong vòng vài giây, sau đó lại đi tiểu tiếp được.
U xơ tuyến tiền liệt điều trị bằng cách nào?
Hiện nay có 3 phương pháp điều trị. Đó là điều trị bảo tồn, điều trị can thiệp và điều trị bằng phẫu thuật. Lựa chọn phương pháp điều trị phải dựa vào phân loại IPSS:
- TSLTTTL không có triệu chứng, chỉ cần theo dõi
- TSLTTTL có triệu chứng, rối loạn tiểu tiện mức độ nhẹ, cần điều trị nội khoa.
- TSLTTTL đã có biến chứng, rối loạn tiểu tiện mức độ nặng phải can thiệp ngoại khoa
Điều trị u xơ tuyến tiền liệt bằng phẫu thuật
Phẫu thuật nội soi, phẫu thuật mở khi đã có các biến chứng, điều trị nội khoa thất bại.
Điều trị can thiệp: Vi sóng trị liệu, kim đốt bằng dòng điện cao tần qua niệu đạo, đặt stent niệu đạo, tiêm ethanol và botulinum toxin vào tuyến tiền liệt
Gần đây người ta áp dụng kỹ thuật can thiệp mạch (nút động mạch tuyến tiền liệt) trong điều trị TSLTTTL và cho kết quả tốt, đầy triển vọng. Bệnh viện TƯQĐ 108 hiện đang áp dụng kỹ thuật tiên tiến này cho các bệnh nhân TSLTTTL.
Điều trị u xơ tuyến tiền liệt theo phương pháp nội khoa
Các thuốc được sử dụng phổ biến nhất hiện nay là hai nhóm thuốc chính.
Đầu tiên là nhóm thuốc alpha blocker. Nó có tác dụng làm giãn cơ trơn tuyến tiền liệt và cổ bàng quang. Giúp làm giảm bớt tình trạng tắc nghẽn niệu đạo do TSLTTTL. Ví dụ alfuzosin (xatral), terazosin (hytrin), doxazosin, prazosin và tamsulosin. Các thuốc alpha blocker không làm “tiêu” khối u mà chỉ làm cổ bàng quang và niệu đạo mở rộng khi đi tiểu, giúp cho tiểu tiện dễ dàng.
Nhóm 2 là các thuốc ức chế 5-alpha reductase (5-ARIs). Các thuốc 5-ARIs đã được đánh giá không những cải thiện triệu chứng mà còn làm giảm kích thước tuyến tiền liệt. Do đó góp phần làm giảm nguy cơ bí tiểu cấp và phẫu thuật. Hiện nay, người ta đang áp dụng rộng rãi việc kết hợp các thuốc alpha blocker và 5-ARIs điều trị TSLTTTL.
Ngoài ra, người ta còn dung một số thuốc có nguồn gốc thực vật như :Tadenan,Permixon, Protamol, cây trinh nữ hoàng cung, vương bảo…Tuy nhiên tác dụng của các thuốc này cũng chưa được nghiên cứu đầy đủ.
Các biện pháp phòng ngừa u xơ tuyến tiền liệt
Để phòng tránh căn bệnh đầy phiền phức này tốt nhất là ngay từ bây giờ nam giới hãy tạo cho mình một lối sống lành mạnh dưới đây:
- Tạo chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, giữ tâm trạng vui vẻ thoải mái, tăng cường thể dục thể thao để có một sức khỏe tốt
- Ăn uống vệ sinh, cân bằng chất dinh dưỡng. Không nên lạm dụng các chất kích thích như bia rượu, thuốc lá… hạn chế ăn đồ cay nóng, đồ nhiều dầu mỡ.
- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần cũng là cách bảo vệ sức khỏe của bạn giúp phòng tránh bệnh TSLTTTL và các bệnh lý khác.